نیروی کار لایه اول اقتصاد غیررسمی زبالهای، هر کیلو زباله تفکیک شده را به طور میانگین 6000 تومان به کارگاهها میفروشند. سربازان پیادهای که روزانه 50 تا 100 کیلو زباله تفکیکی به دست میآورند و بنابراین گاهی تا روزانه 600 هزار تومان نیز درآمد دارند.
در روزهای پایانی سال، این اعداد به دلیل بالا گرفتن مصرف، افزایش هم پیدا میکند. البته باید توجه داشت که نوع تولید زباله در شمال و جنوب شهر تهران متفاوت است. زبالههای بالای شهر «عیار» بالاتری دارد و سرقفلی زبالهگردی در این مکانها بسیار بالاست.
البته سیل ورود مهاجران غیرقانونی فرصتی بزرگ برای فعالان غیررسمی اقتصاد زبالهای فراهم آورده تا به نیروی کار ارزانتر و بیشتر دسترسی داشته باشند. به این صورت که محلههای بیشتری تحت پوشش قرار میگیرند یا با سازماندهی مهاجران، به شهرهای حومهای اطراف تهران فرستاده میشوند که سکونتگاه بسیاری از افرادی شده که این روزها به دلیل گرانی مسکن به این شهرها مهاجرت کردهاند.
در گزارش شهرداری تهران در سال 99 تعداد افراد زبالهگرد در کشور حدود 14 هزار نفر اعلام شده که حدود 4700 نفر از این افراد که غالبا کودکان هستند در شهر تهران فعال هستند. نکته قابل تامل درخصوص آمار فوق حضور 90درصدی مهاجران غیرقانونی در میان جمعیت زبالهگرد کشور است.سه سال از آن زمان گذشته و حالا میتوان انتظار داشت با افزایش شهرنشینی، این اعداد بزرگتر هم شده باشند.
لایههای درونی چقدر درآمد دارند؟
اقتصاد غیررسمی در ذات خود، هرگونه اطلاعات دقیق و متقن را از تحلیلگران میگیرد. نمیتوان به درستی مشخص کرد که چه میزان گردش مالی در بخشهای مختلف اقتصاد غیررسمی وجود دارد. به طور مثال شما نمیتوانید میزان قاچاق کالا به ایران را حدس بزنید چون از راههای غیررسمی انجام میشود اما میتوانید عدد «کشفیات قاچاق» را در یک مضرب تعیین شده، بگذارید و میزان قاچاق را «تخمین» بزنید. بنابراین چیزی که باقی میماند، «تخمین» است که براساس یکسری دادهها و اطلاعات به دست میآید.
در هر شبانهروز 9 هزار تن زباله قابل بازیافت در سطح شهر تهران تولید میشود و این رقم برای کل کشور به بیش از 60 هزار تن میرسد. زبالههایی که شامل مقوا، پلاستیک و ظروف PET، شیشه و بطری شیشهای، انواع فلزات، نان خشک و... میشود و میتوان آنها را بازیافت کرد.
هر تن ضایعات قابل بازیافت بهطور متوسط تا 8 میلیون تومان نیز فروخته میشود. درحالی که 40درصد از این رقم سود خالص به حساب میآید. سهم پیمانکاران رسمی از جمعآوری و تفکیک پسماندهای بازیافتی و ارایه و فروش آنها به کارگاههای رسمی بازیافت زبالهها، کمتر از 10درصد است و باقیمانده نصیب شبکههای غیررسمی میشود.
تخمین مهمی که در این باره میتوان داشت این است که «ارزش اولیه سرمایه در گردش» لایههای درونی اقتصاد غیررسمی زبالهای در تهران، روزانه 20 میلیارد تومان است. این رقمی است که توسط یک عضو سابق شورای شهر تهران نیز تایید شده، اما همانگونه که گفته شد این فقط یک تخمین است و ارزش واقعی و نهایی سرمایه در گردش اقتصاد زبالهگردی نیست، زیرا ضایعات پس از سپری کردن حلقههای 5گانهای که شرح آن رفت، با وجود آنکه به دست نیروی کار غیرتخصصی و غیررسمی با عملیات ساده جداسازی همراه شده و اصولا ارزش افزودهای تولید نمیکند و فقط حلقههای دلالی را افزایش میدهد، به قیمتی به دست کارخانهدار و دلال خارجی میرسد که چندین برابر قیمت خرید از درب منازل جمعآوری از سطح شهر است. | 
زباله گردها چقدر درآمد دارند؟/ ارقام نجومی است
